Toscead betweox fadungum "Niðerlendisc sprǣc"
→eald niðerlendisc: Hlencas and swa forð |
No edit summary |
||
Líne 21: | Líne 21: | ||
{{Languagebox_end}} |
{{Languagebox_end}} |
||
Sēo '''Niðerlendisce sprǣc''' ([[Nīwenglisc sprǣc|Nīwenglisce]]: ''Dutch'', Niðerlendisce: ''Nederlands'') is [[Westgermanisc]] [[sprǣc]], þē fram [[Niðerland]]e ārās. Hēo is sēo eahta-and- |
Sēo '''Niðerlendisce sprǣc''' ([[Nīwenglisc sprǣc|Nīwenglisce]]: ''Dutch'', Niðerlendisce: ''Nederlands'') is [[Westgermanisc|Ƿestgermanisc]] [[sprǣc]], þē fram [[Niðerland]]e ārās. Hēo is sēo eahta-and-fēoƿertigoðe mǣste gelōmlice "[[ǣrest sprǣc|ǣreste sprǣc]]", and hit hæfþ 23 millionan folces in 2007. Gelōmlice is þæt cynn Niðerlandiscre sprǣce, þe is on [[Belgice|Belgican]] gesprecen, þēo is [[Flemisc sprǣc|Flemisc]] gehāten. In Norþeastum dǣle þæs landes biþ sēo [[Niðerseaxisc sprǣc|Niðerseaxisce sprǣc]] gesprecen, Achterhoeks, Drents, Stellingƿerfs, Tƿents and Gronings. |
||
Oft |
Oft ƿierþeþ hit gesægd, þæt Niðerlendisc bē Englisce and Þēodsce tƿēonum stendeþ, forþǣm þe hit lǣssa grammatisca anƿendednessa þanne Englisc underēode, ac māra þanne Þēodsc. Eac underēode Þēodsc grēate anƿendedness stefnhlyda þe nāhƿæðer ge Englisc ge Niðerlendisc næfde tōgehrinen ; þus mæh mann secgan, þæt Niðerlendisc nēara Englisc is þanne Þēodsc. |
||
Þā mǣstan Niðerlendiscan |
Þā mǣstan Niðerlendiscan ƿord cumað of þǣre [[Ealdu Germanisc sprǣc|Ealdan Germaniscan sprǣce]]. Sum cumað of [[Lǣden]]e and [[Crēacisc sprǣc|Crēacisc]]e and fēaƿa of [[Nīwenglisc sprǣc|Nīƿenglisce]] and [[Frencisc sprǣc|Frencisce]]. Þæt ƿord ''schip'' cymð of seolfre orsprunge sƿā [[Englisc sprǣc|Englisc]] ''scip''. |
||
Líne 38: | Líne 38: | ||
* hātan – ''heten'' |
* hātan – ''heten'' |
||
* ic – ''ik'' |
* ic – ''ik'' |
||
* |
* sƿeart – ''zwart'' |
||
* |
* ƿeald – ''woud'' |
||
* |
* ƿeorðan – ''worden'' |
||
* ġē - ''je'' |
* ġē - ''je'' |
||
* biddan- ''bidden'' |
* biddan- ''bidden'' |
||
* |
* ƿeorpan - ''werpen'' |
||
* stede - ''stad (pl: steden)'' |
* stede - ''stad (pl: steden)'' |
||
* helpan - ''helpen'' |
* helpan - ''helpen'' |
||
Líne 50: | Líne 50: | ||
==Gewritu== |
==Gewritu== |
||
* Sē mann hǣteþ |
* Sē mann hǣteþ Ƿilhelm, he hæfþ mē gesægd þæt ic ǣghƿæt dēores hæfde gestolen |
||
: ''De man heet Willem, hij heeft mij gezegd dat ik wat duurs had gestolen'' |
: ''De man heet Willem, hij heeft mij gezegd dat ik wat duurs had gestolen'' |
||
* Mē þyncþ hit, þæt mann bē þǣre gemǣnþe grēatru |
* Mē þyncþ hit, þæt mann bē þǣre gemǣnþe grēatru ƿununga hæfþ þanne up þǣm būrlande. Ic þence þæt þā ne gelīc sind |
||
: ''Mij dunkt het, dat men bij de gemeente grotere woningen heeft dan op het platteland (boerenland). Ik denk dat die niet gelijk zijn'' |
: ''Mij dunkt het, dat men bij de gemeente grotere woningen heeft dan op het platteland (boerenland). Ik denk dat die niet gelijk zijn'' |
||
* |
* Ƿē habbaþ ofer nānum hūse gesprecen, ānlice habbaþ hīe mē geƿune fortæld þæt þǣr midƿeorcere bē ƿunodon |
||
: ''We hebben over geen huis gesproken, noch hebben ze mij gewoon verteld dat daar medewerkers bij woonden'' |
: ''We hebben over geen huis gesproken, noch hebben ze mij gewoon verteld dat daar medewerkers bij woonden'' |
||
== |
== Eald niðerlendisc == |
||
Eald niðerlendisc byð sēo ylce sprǣc |
Eald niðerlendisc byð sēo ylce sprǣc sƿa sēo [[niðere Franconisc sprǣc|niðere Franconisc]] hātte (eastern and ƿestern).<br> |
||
Lange se niðerlendisc þōhton hira ieldeste |
Lange se niðerlendisc þōhton hira ieldeste ƿriting ƿǣre: |
||
{| |
{| |
||
|- |
|- |
||
| ||''Hebban olla vogala nestas hagunnan hinase hic enda thu uuat unbidan uue nu.'' (ca. 1100) |
| ||''Hebban olla vogala nestas hagunnan hinase hic enda thu uuat unbidan uue nu.'' (ca. 1100) |
||
|- |
|- |
||
|Oððe: ||Habbaþ ealle fugolas nest begunnon nymþe īċ and þū |
|Oððe: ||Habbaþ ealle fugolas nest begunnon nymþe īċ and þū hƿæt ġebīdaþ ƿē nu? |
||
|- |
|- |
||
|} |
|} |
||
Nū hycgeþ man þa þes cȳma |
Nū hycgeþ man þa þes cȳma cƿide bēo eald [[Cent|Centisc]] and nis þæs ealdan niðerlendiscan gereordes. |
||
Ac þenden sind gifundan oðre |
Ac þenden sind gifundan oðre cƿidas (on [[Hloðwic I Francena Cyning|Hloðƿices]] rihtbēc be naman ''[[Lex Salica|Lege Salica]]''). Se ieldest byð: |
||
{| |
{| |
||
Líne 87: | Líne 87: | ||
| ||''haþuþȳwas ann kusjam logūns'' (425-450) |
| ||''haþuþȳwas ann kusjam logūns'' (425-450) |
||
|- |
|- |
||
|Oððe: ||Heaðu- |
|Oððe: ||Heaðu-þēoƿes ann cyrum līeġes. |
||
|- |
|- |
||
|} |
|} |
||
Líne 93: | Líne 93: | ||
{{betwuxwici|code=nl}} |
{{betwuxwici|code=nl}} |
||
== |
== Ūtanƿearde bendas == |
||
* [[:nl:Nederlands|Niðerlendisc Wikipǣdia]] |
* [[:nl:Nederlands|Niðerlendisc Wikipǣdia]] |
||
Edniwung fram 00:05, 28 Hreðmonað 2018
Niðerlandisc (Nederlands) | |
---|---|
Gelōmlicu in: | Niðerland, Belgice, Suriname, Aruba, Netherlands Antilles, Francland |
Folc: | 23 million |
Grād: | 48 |
Cynnlicu Endebyrdung: |
Indo-Europisc |
Ambihtlic Stede: | |
Ambihtlicu sprǣc in: | Aruba, Belgice, Þā Niðerland, Netherlands Antilles and Suriname |
Geregolod fram: | Gemot þāra Niðerlendiscan Sprǣcena |
Sprǣce Begīemung: | |
ISO 639-1: | nl |
ISO 639-2: | dut, nld |
SIL: | DUT |
Sēo Niðerlendisce sprǣc (Nīwenglisce: Dutch, Niðerlendisce: Nederlands) is Ƿestgermanisc sprǣc, þē fram Niðerlande ārās. Hēo is sēo eahta-and-fēoƿertigoðe mǣste gelōmlice "ǣreste sprǣc", and hit hæfþ 23 millionan folces in 2007. Gelōmlice is þæt cynn Niðerlandiscre sprǣce, þe is on Belgican gesprecen, þēo is Flemisc gehāten. In Norþeastum dǣle þæs landes biþ sēo Niðerseaxisce sprǣc gesprecen, Achterhoeks, Drents, Stellingƿerfs, Tƿents and Gronings.
Oft ƿierþeþ hit gesægd, þæt Niðerlendisc bē Englisce and Þēodsce tƿēonum stendeþ, forþǣm þe hit lǣssa grammatisca anƿendednessa þanne Englisc underēode, ac māra þanne Þēodsc. Eac underēode Þēodsc grēate anƿendedness stefnhlyda þe nāhƿæðer ge Englisc ge Niðerlendisc næfde tōgehrinen ; þus mæh mann secgan, þæt Niðerlendisc nēara Englisc is þanne Þēodsc.
Þā mǣstan Niðerlendiscan ƿord cumað of þǣre Ealdan Germaniscan sprǣce. Sum cumað of Lǣdene and Crēacisce and fēaƿa of Nīƿenglisce and Frencisce. Þæt ƿord schip cymð of seolfre orsprunge sƿā Englisc scip.
Bisenunga:
- sprǣc – spraak (taal)
- ofer – over
- and – en
- burh/burg – burg
- fisc – vis
- "gōdne morgen" – „goedemorgen“
- hātan – heten
- ic – ik
- sƿeart – zwart
- ƿeald – woud
- ƿeorðan – worden
- ġē - je
- biddan- bidden
- ƿeorpan - werpen
- stede - stad (pl: steden)
- helpan - helpen
Gewritu
- Sē mann hǣteþ Ƿilhelm, he hæfþ mē gesægd þæt ic ǣghƿæt dēores hæfde gestolen
- De man heet Willem, hij heeft mij gezegd dat ik wat duurs had gestolen
- Mē þyncþ hit, þæt mann bē þǣre gemǣnþe grēatru ƿununga hæfþ þanne up þǣm būrlande. Ic þence þæt þā ne gelīc sind
- Mij dunkt het, dat men bij de gemeente grotere woningen heeft dan op het platteland (boerenland). Ik denk dat die niet gelijk zijn
- Ƿē habbaþ ofer nānum hūse gesprecen, ānlice habbaþ hīe mē geƿune fortæld þæt þǣr midƿeorcere bē ƿunodon
- We hebben over geen huis gesproken, noch hebben ze mij gewoon verteld dat daar medewerkers bij woonden
Eald niðerlendisc
Eald niðerlendisc byð sēo ylce sprǣc sƿa sēo niðere Franconisc hātte (eastern and ƿestern).
Lange se niðerlendisc þōhton hira ieldeste ƿriting ƿǣre:
Hebban olla vogala nestas hagunnan hinase hic enda thu uuat unbidan uue nu. (ca. 1100) | |
Oððe: | Habbaþ ealle fugolas nest begunnon nymþe īċ and þū hƿæt ġebīdaþ ƿē nu? |
Nū hycgeþ man þa þes cȳma cƿide bēo eald Centisc and nis þæs ealdan niðerlendiscan gereordes. Ac þenden sind gifundan oðre cƿidas (on Hloðƿices rihtbēc be naman Lege Salica). Se ieldest byð:
Maltho thi afrio lito (ca. 510) | |
Oððe: | Mǣle þē: frēoġe, healfǣhtemann. |
Þēah eac sīe mihtelīce þæt ieldest niðerlendiscne bēon þās rún-stæfas læs lēoðlican under-neoþan:
haþuþȳwas ann kusjam logūns (425-450) | |
Oððe: | Heaðu-þēoƿes ann cyrum līeġes. |